INDA KAANDJENI: Ebrahim ngoka a tidhwa moAmerika mehuuliloshiwike. ETHANO: Erin A. Kirk-Cuomo
INDA KAANDJENI: Ebrahim ngoka a tidhwa moAmerika mehuuliloshiwike. ETHANO: Erin A. Kirk-Cuomo

Omukalelipo-shilongo gwaSouth Africa a tidha moAmerica

Rachel Looker
Amerika okwa tidha omukalelipo-shilongo gwaSouth Africa koWashington, Ebrahim Rasool, omolwa anuwa omalundilo omawinayi ngoka a ningile Amerika.



Minista gwiikwapondje gwaAmerika Marco Rubio okwa ula Rasool kutya oye "omunapolitika omuhwahwameki gwuukwamuhoko". Metumwalaka lye lyokepandja lyopankalathano lyoX, Rubio okwa ti kutya Rasool okutonde Amerika nomupresidente gwoshilongo shoka, Donald Trump. Okwa ti wo kutya omukalelipo-shilongo "ina lyata mo we ompadhi moAmerika". Ombelewa yOmupresidente gwaSouth Africa mOlyomakaya oya ti kutya etokolo ndika "oli yemateka", tayi gwedha po kutya South Africa natango okwa itula mo mokweeta po omakwatathano ngoka iilongo mbika ayihe iyali tayi likola mo omauwanawa. Etokolo ndika lyAmerika lya pumba otali holola shoka sha holoka po ngashingeyi momananathano ngoka ge li pokati kiilongo mbika iyali. Nonande aanadiplomate aashona ohayi tidhwa omathimbo gamwe, osha pumba unene moAmerica omunadiplomate omukuluntu a tidhwe. Metumwalaka lye lyomEtitano, Rubio okwa kwatakanitha okartikela koshikundaneki shoBreitbart okwa longitha omapopyo gamwe gaRasool ngoka a popithile nago oshigwana melongo lyokomalungula tali popi kombinga yepangelo lyaTrump. Poshituthi shika, Rasool okwa ti Trump okwa li ta "hwahwameke uunankondo woohandimwe" nota kambadhala "okuulika iihakanwa aatiligane ngomumwila tagu hikilwa ombwa" oshoka aatiligane otaya ningi aashona momwaalu moAmerica. "Otu shi iwetele mopolitika yomoAmerica, kutya ehangano lyoMaga movement ongeyamukulo komaiuvo gaanankondo, ashike uuyelele wa yela otau ulike omalunduluko omanene momwaalu gwaantu moAmerica moka aahogololi moAmerica taku tengenekwa taya ka kala oopelesenda 48% dhAatiligane," okwa ti. Okwa ti kutya South Africa oku li muudhigu oshoka "otse omiti dhopandjokonona dhokukondjitha aanankondo mbaka". Mokuyamukula ko, Rubio oku ula Rasool "PERSONA NON GRATA", ofrase yomelaka lyOshilatin ndjoka tayi "omuntu ngoka inaa halika". Omakwatathano pokati kaAmerica naSouth Africa oga tameke okunayipala shoTrump a shuna koshipundi. Elombwelo lya zi kepangelo lyomomwedhi twa zi – ndjoka lya kaleke nokumweneka omakwatho agehe South Africa ha kwathwa nago kuAmerica – okwa tiwa ogwo "Ethindilo kongudhi lyaa li pauuyuki lyaantu yoludhi" lwAafrikaner aatiligane, mboka yoludhi lwaatuli ya yambukile koNetherland mboka ya thiki moshilongo methelemumvo eti- 17. Otayi longitha oveta ompe, yOkulanda ko evi, ndjoka anuwa ya totha mo Aafrikaner sho ya pitike epangelo li kuthe po omahala gaantu. "Shampa ashike South Africa ta tsikile nokuyambidhidha aadhudhu muuyuni nokupitika iikolokosha yi adhe aanafaalama yoludhi lwaantu taya yalulwa mboka yaa na ondjo ya sha, nena Amerika ita kwatha we South Africa," omukunda gwa pitithilwe kEgumbo lyEpangelo osho gwa tile ngaaka pethimbo ndiyaka. Omayalulo gopashigwana gaSouth Africa gomo2022 oga holola kutya aatiligane – mwa kwatelwa Afrikaner – oye li pomwaalu gwoopelesenda 7.2% moshilongo. Kakele, shi ikolela komayalululo gevi mo2018 ngoka ga ningilwe kepangelo lyaSouth, Aanafaalama aatiligane oyo ya kwata ko oopelesenda 72% dhoofaalama dhopaumwene moshilongo. Epangelo lyaSouth Africa, ndjoka lyopaudemokoli woongundu 10 dhopapolitika notali wilikwa kongundu yoANC, olya tile metetekelo kutya omatokolo gomupresidente gwAmerica ogi ikolele "koshikonga shuuyelele wa puka nopropahanda ndjoka tayi lalakanene okugandja uuyelele waa li mondjila kombinga yoshilongo shetu". Olya gwedha po kutya kape na ngoka a kuthwa evi lye ihe ina futwa ashike okwa ti moompito moka sha ningwa omoonkalo dhi ikalekelwa, ngaashi uuna evi lya pumbiwa li longithwe muuwanawa woshigwana nongele oonkambdhala adhihe dhokumona evi ndika odha kambadhalelwe nadho. Ombapila ya zi mEgumbo lyEpangelo otayi ti oshilongo "ohashi thindile kongudhi oluvalo lwaatuli moshilongo mboka ye li momwaalu omushona". Rasool – ngoka a li nale omukalelipo shilongo gwAmerica okuza mo2010 sigo 2015 – okwa li a thiminikwa a ze mo megumbo lyaandjawo sho a li okanona, molukanda halu ithanwa District Six mOkapa pethimbo lyepangelo lyokatongotongo. Konale okwa tumbula kutya okutidhwa huka okwe mu guma lela meputuko lye nokwa nwetha mo onakuyiwa ye. Rasool okwa ningi natango omukaleliposhilongo gwaPretoria koAmerica mo2024. Oonzokundana inadhi tseyika mepangelo lyaSouth Africa odha lombwele oshikundaneki shokomalungula shoDaily Maverick pethimbo ndyoka, kutya oye a li ewitike ta opalele nota vulu okuungaunga nepangelo lyaTrump molwa ontseyo ye nokutseya kwe aaantu oyendji moAmerica pethimbo lyoshikako she shotango shokukala omukaleliposhilongo hoka. - BBC News

Comments

Namibian Sun 2025-03-17

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment