Endjala okwa tegamena eteyo ewanawa
Ngoloneya gwoshitopolwa shaMusati Ernginus Endjala okwa ti aantu oye na omukumo kutya eteyo otashi vulika li ka kala ewanawa sha landula omuloka omuwanawa konooli yoshilongo.
Ngele omvula oya tsikile nokuloka neteyo ewanawa olya ka holoka, ngoloneya okwa ti otashi vulika onkalo yiikulya momagumbo yi ka nawapale, shoka, tashi ka shonopeka eikololelo mopolohalama yetopolo lyoshikukuta. Epangelo olya utha mumvogu kutya oshikukuta shomumvogu osha talika oko ongo onkalo yopaulumompumbwe.
Ngoloneya okwa popi oohapu ndhoka moonkundathana nEwi lyaNooli moshiwike shika.
“Eeno. Otwa tegamena lela kutya otashi vulika tu ka mone eteyo ewanawa nuumvo ngele omuloka osho tagu kala omwaanawa nge yi,” Endjala a ti.
“Otwa hala owala omvula yi loke natango opo omumeno ( iikunonwa) gu li momomapya gu kokelele, nondi wete ayihe otayi ka enda nawa.”
Endjala okwa gwedha po kutya nonande aanafaalama yamwe inaya pulula mbala, aanafaalama ngashingeyi oyi ipyakidhila nokupululula nokulonga omapya gawo sho omvula tayi loko.
Oshikukuta
Epangelo olya tula poshitaafula oomiliona N$800 dhi longithwe mokutopola iikulya yoshikukuta nuumvo.
Nonando ongawo, Endjala okwa tsu aanafaalama omukumo momwedhi gwa zi ko opo ya longe omapya gawo nokwe ya dhimbulukitha kutya opolohalama yokutopola iikulya yoshikukuta oyopakathimbo yopoompito dhopaulumompumbwe.
“Opolohalama yokutopola iikulya yoshikukuta kayi shi yaaluhe. Opolohalama ya tulwa po ongo onkambadhala yokukeelela ondjala pomathimbo gondjala nuuna ndoka inaatu mona eteyo ewanawa,” okwa tile pethimbo ndiyaka.
“Opo mpoka ngaashinngeyi tatu ka tameka nokukwatha aanafaalama molwa eteyo lya nkundipala. Etompelo olyo ndyoka hatu gandjele oshikukuta. Ashike aantu inaye shi kutha ko epuko kutya oshikukuta osho opolohalama yaaluhe.”
Okupungula omeya
Pokati mpoka, Endjala okwa tsu woo aanfaalama omukumo ya pungule nawa omeya gomvula.
Pethimbo lyomvula, iishana ohayi kala yu udha omeya; ashike, ngele omvula oya kala ethimbo ele inayi loka, iishana ohayi pwine naanangombe ohaya iyadha muudhigu sho iimuna yawo tayi ende iinano iile yi ka konge (nwe) omeya kokule.
“Oshikumungu shokupungula omeya gomvula osha simana nookondo,” Endjala a ti.
“Otwa pulile oshikando shimwe tu thanekelwe nkene ondama tayi ka fulwa, ashike uupyakadhi oombuka kutya oonkundathana odhi li metifa ku talike ngele evi lyetu otali opalele tuu oludhi lwondama ndjoka twa hala,” okwa fatulula.
"[Aanongononi] taya ti oshoka kaku na omamanya ge li kohi yevi... evi lyetu kali shi ewanawa. Ashike ngano omahokololo gowala. Otu shi shi kutya monakuziwa otwa fula oondama ndhoka," okwa ndhindhilike.
“Ondi wete kutya ngoka ogwo owala omukalo tatu vulu okulongitha kOnooli opo tu yande enota ndyoka hali kala nokutyakaleka noonkondo.”
[email protected]
Ngele omvula oya tsikile nokuloka neteyo ewanawa olya ka holoka, ngoloneya okwa ti otashi vulika onkalo yiikulya momagumbo yi ka nawapale, shoka, tashi ka shonopeka eikololelo mopolohalama yetopolo lyoshikukuta. Epangelo olya utha mumvogu kutya oshikukuta shomumvogu osha talika oko ongo onkalo yopaulumompumbwe.
Ngoloneya okwa popi oohapu ndhoka moonkundathana nEwi lyaNooli moshiwike shika.
“Eeno. Otwa tegamena lela kutya otashi vulika tu ka mone eteyo ewanawa nuumvo ngele omuloka osho tagu kala omwaanawa nge yi,” Endjala a ti.
“Otwa hala owala omvula yi loke natango opo omumeno ( iikunonwa) gu li momomapya gu kokelele, nondi wete ayihe otayi ka enda nawa.”
Endjala okwa gwedha po kutya nonande aanafaalama yamwe inaya pulula mbala, aanafaalama ngashingeyi oyi ipyakidhila nokupululula nokulonga omapya gawo sho omvula tayi loko.
Oshikukuta
Epangelo olya tula poshitaafula oomiliona N$800 dhi longithwe mokutopola iikulya yoshikukuta nuumvo.
Nonando ongawo, Endjala okwa tsu aanafaalama omukumo momwedhi gwa zi ko opo ya longe omapya gawo nokwe ya dhimbulukitha kutya opolohalama yokutopola iikulya yoshikukuta oyopakathimbo yopoompito dhopaulumompumbwe.
“Opolohalama yokutopola iikulya yoshikukuta kayi shi yaaluhe. Opolohalama ya tulwa po ongo onkambadhala yokukeelela ondjala pomathimbo gondjala nuuna ndoka inaatu mona eteyo ewanawa,” okwa tile pethimbo ndiyaka.
“Opo mpoka ngaashinngeyi tatu ka tameka nokukwatha aanafaalama molwa eteyo lya nkundipala. Etompelo olyo ndyoka hatu gandjele oshikukuta. Ashike aantu inaye shi kutha ko epuko kutya oshikukuta osho opolohalama yaaluhe.”
Okupungula omeya
Pokati mpoka, Endjala okwa tsu woo aanfaalama omukumo ya pungule nawa omeya gomvula.
Pethimbo lyomvula, iishana ohayi kala yu udha omeya; ashike, ngele omvula oya kala ethimbo ele inayi loka, iishana ohayi pwine naanangombe ohaya iyadha muudhigu sho iimuna yawo tayi ende iinano iile yi ka konge (nwe) omeya kokule.
“Oshikumungu shokupungula omeya gomvula osha simana nookondo,” Endjala a ti.
“Otwa pulile oshikando shimwe tu thanekelwe nkene ondama tayi ka fulwa, ashike uupyakadhi oombuka kutya oonkundathana odhi li metifa ku talike ngele evi lyetu otali opalele tuu oludhi lwondama ndjoka twa hala,” okwa fatulula.
"[Aanongononi] taya ti oshoka kaku na omamanya ge li kohi yevi... evi lyetu kali shi ewanawa. Ashike ngano omahokololo gowala. Otu shi shi kutya monakuziwa otwa fula oondama ndhoka," okwa ndhindhilike.
“Ondi wete kutya ngoka ogwo owala omukalo tatu vulu okulongitha kOnooli opo tu yande enota ndyoka hali kala nokutyakaleka noonkondo.”
[email protected]
Comments
Namibian Sun
No comments have been left on this article